Kreując treść umowy należy mieć na uwadze by była ona jak najbardziej dostosowana do potrzeb stron oraz należycie zabezpieczała ich interesy. W tym celu można posłużyć się klauzulą umownego prawa odstąpienia od umowy.
Umowne prawo odstąpienia
Kreując treść umowy strony mogą przewidzieć, że jednej, kilku lub wszystkim stronom umowy będzie przysługiwać w określonym terminie prawo odstąpienia od umowy. Zapis ten jest zapisem fakultatywnym. Umowne prawo odstąpienia jest klauzulą stosowaną często w umowach o roboty budowlane lub w umowach przedwstępnych.
Kreując treść umowy strony mogą przewidzieć, że jednej, kilku lub wszystkim stronom umowy będzie przysługiwać w określonym terminie prawo odstąpienia od umowy.
Elementy klauzuli umownego prawa odstąpienia
W postanowieniu umownym kreującym umowne prawo odstąpienia należy wskazać stronę lub strony, którym to prawo będzie przysługiwać oraz termin, w ciągu którego strona, na rzecz której zastrzeżono umowne prawo odstąpienia będzie mogła to prawo zrealizować. Termin może być określony jako data przyszła lub jako opis zdarzenia przyszłego. Nieważne będzie zastrzeżenie prawa odstąpienia bez wskazania terminu.
Skutki odstąpienia od umowy
Strona uprawniona do wykonania umownego prawa odstąpienia wykonuje je składając w tym zakresie oświadczenie drugiej stronie lub kilku pozostałym stronom umowy. Forma takiego oświadczenia może być dowolna o ile nic innego nie wynika z treści zawartej umowy. Jeśli w umowie zastrzeżono, że oświadczenia ma być złożone na piśmie pod rygorem nieważności, oświadczenie o odstąpieniu musi być złożone w formie pisemnej.
Jeśli w umowie zastrzeżono, że oświadczenia ma być złożone na piśmie pod rygorem nieważności, oświadczenie o odstąpieniu musi być złożone w formie pisemnej.
Odstąpienie od umowy ma moc wsteczną, co znaczy, że wykonanie umownego prawa odstąpienia niweczy całkowicie zwartą umowę. Strony powracają do stanu sprzed zawarcia umowy i co do zasady muszą zwrócić sobie co świadczyły. Na przykład, strony zawarły umowę sprzedaży samochodu i ustaliły, że kupujący może odstąpić od umowy w ciągu 3 dni od jej zawarcia – kupujący zwraca samochód sprzedającemu, a sprzedający kupującemu zapłaconą cenę.
Odstępne
Strony mogą zastrzec, że wykonanie umownego prawa umownego będzie uzależnione od zapłaty określonej kwoty – odstępnego. Odstępne ma za zadanie zrekompensować ewentualne szkody poniesione w związku z tym, że umowa się nie ostała. Odstępne powinno być zapłacone przez odstępującego drugiej stronie przed wykonaniem prawa odstąpienia lub równocześnie z wykonaniem tego prawa.
