Niewątpliwie coraz więcej naszych spraw możemy załatwić przez Internet. Duże znaczenie zyskało w ostatnim czasie zdalne podpisywanie umów. Podpisanie umowy zdalnie, oznacza, że doszło do wymiany plików podpisanych podpisem elektronicznym lub podpisanych skanów podpisem własnoręcznym. Umowę na odległość można również zawrzeć wykorzystując email lub wiadomość tekstową.
Skuteczność umowy
Do oceny czy możliwe jest zawarcie umowy na odległość, należy wziąć pod uwagę rodzaj, przedmiot oraz treść porozumienia. Najistotniejsza jest jednak ocena w jakiej formie musi zostać wykonana dana czynność prawna.
Zasada swobody formy
Co do zasady umowa może być zwarta w dowolnej formie. Kodeks cywilny wyróżnia jednak szczególne formy umowy, które wymagają obecności notariusza lub urzędnika i z tego powodu zawarcie takich porozumień zdalnie jest niemożliwe – są to umowy w formie:
– aktu notarialnego
– umowy z podpisami notarialnymi poświadczonymi
– pisemnej z datą pewną
Co do zasady umowa może być zwarta w dowolnej formie. Kodeks cywilny wyróżnia jednak szczególne formy umowy, które wymagają obecności notariusza lub urzędnika.
Forma pisemna umowy jest kolejną, szczególną forma zawierania umowy. W tym przypadku konieczne jest własnoręcznie podpisanie dokumentu – oznacza to, że skany lub pieczątka z podpisem nie mogą zostać wykorzystane. Jednak wykorzystanie elektronicznego podpisu kwalifikowanego pozwala na zachowanie formy pisemnej i zawarcie porozumienia na odległość, oznacza to, że umowa podpisana w ten sposób jest skuteczna.
Forma elektroniczna i dokumentowa
Umowy elektroniczne mogą przybrać formę elektroniczną lub dokumentową.
Forma elektroniczna
Do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Co więcej oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Dlatego dopuszczalne jest na przykład by w takiej formie zawierać umowy mające za przedmiot przeniesienie autorskich praw majątkowych. Na umowie w formie elektronicznej umieszcza się elektroniczny podpis kwalifikowany.
Podpis elektroniczny
Podpis elektroniczny to połączenie danych w formie elektronicznej oraz innych, które razem tworzą możliwość identyfikacji osoby, która taki podpis złożyła.
Wyróżniamy zwykły podpis elektroniczny, używany najczęściej w wiadomościach e-mail, który nie daje jednak gwarancji bezpieczeństwa danych oraz bezpieczny podpis elektroniczny, który jest używany na przykład przez urzędy.
Istotne jest to, że dokumenty podpisane przy użyciu podpisu elektronicznego mają taką samą moc jak te podpisane osobiście.
Forma dokumentowa
Zgodnie z Kodeksem cywilnym do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem jest w tym przypadku nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Przykładem zachowania formy dokumentowej jest wysłanie wiadomości e-mail, której treść wyraża chęć zawarcia umowy.
